Hematoloji Soru Bankası
Yönergesi
Madde 1. AMAÇ
Kayıt sistemi oluşturarak, hematolojik hastalıklar için Türkiye verisinin oluşturulması, hastalıklar ve tedavileri ile ilgili olarak çok merkezli araştırmalar yapmak, araştırma yapmak isteyen araştırmacılara destek vermek, yapılan araştırmalardan bilgi üreterek yayın yapmak ve yaymak Türk Hematoloji Network Grubu’nun temel amacıdır. Bu amaçlara uygun olarak bir bilimsel araştırmalar platformu oluşturmak ve platform üzerinde kayıt sistemlerinin kurulması için işbu yönerge hazırlanmıştır.
Madde 2. TANIMLAR
Bu yönergede geçen tanımlamalar aşağıda belirtilmiştir.
Madde 3. PROJENİN SÜRESİ VE KATILIMCILAR
3.1. Proje 5 yıl olarak planlanmıştır. Dernek Yönetim Kurulu’nca belirlenen merkezlere yapılan davetleri kabul eden araştırmacılar, kayıt sisteminin katılımcıları olacaktır. Kayıt Sistemi hayata geçtikten sonra, kayıt sistemine dahil olmak isteyen yeni merkez ve araştırmacılar, niteliklerinin uygunluğu göz önünde bulundurulmak ve Dernek Yönetim Kurulu onayı ile kayıt sistemine dahil edilecektir. Her merkezden en fazla iki araştırmacı kayıt sistemine dahil edilebilir. Ancak merkezin nitelikleri ve veri yoğunluğu göz önüne alınarak bir merkezdeki araştırıcı sayısı artırılabilir.
3.2. Yılda bir kez olmak koşuluyla kayıt sistemi araştırmacıları ve bilimsel danışma kurulu bir araya gelir ve kayıt sisteminin gelişimi ve mevcut durumu ile ilgili görüşür.
Madde 4. BİLİMSEL DANIŞMA KURULU VE ARAŞTIRMACILARIN SORUMLULUKLARI
4.1. Kayıt sistemi protokolü ve olgu rapor formu Bilimsel Danışma Kurulu tarafından hazırlanır, etik kurul onayına sunulur ve onayı alınır.
4.2.Verilerin uygun şekilde formlara işlenmesi veya veri tabanına kaydedilmesi merkezlerden çalışmaya katılan araştırmacının sorumluluğunda ve yükümlülüğündedir. Araştırıcılar kendi merkezlerine ait verilerin kodlarını ve karşılık gelen kimlik/iletişim bilgilerini kendi merkezlerinde muhafaza etmekle yükümlüdürler.
4.3. Veriler elektronik dosyalar halinde toplanır. Bilimsel Danışma Kurulu ve/veya Yürütücü, herhangi bir merkezden verilerin doğruluğunu kontrol etmek amacıyla verinin/verilerin detaylarını (örneğin epikriz, rapor, görüntüleme ayrıntıları vb) talep edebilir. Merkez araştırıcısı/araştırıcıları bu verilerin doğruluğunu ispatla yükümlüdür. Bilimsel Danışma Kurulu ve/veya Yürütücü herhangi bir merkezin verileri konusunda tereddüt ettiğinde, yönetim kurulunu ve ilgili etik kurulu bilgilendirerek bu merkezi toptan veya kısmen çalışmadan dışlama yetkisine sahiptir.
4.4.Bilimsel Danışma Grubu tüm kayıt sistemini ve Yürütücüler ise sorumlu oldukları projelerin kayıt sistemine girişlerini ve verilerini kontrol ve takip eder.
4.5. PA kendi merkezinden belirlenmiş olan sürede ve sayıda hasta almak ve uygun şekilde kaydetmekle yükümlüdür. Yürütücü bunu kontrol etmek ve eğer aksaklık varsa uyarıda bulunarak çalışmanın belirlenen takvimde ilerlemesini sağlamakla yükümlüdür. Uyarılara rağmen gerekli tedbirleri almayan ya da yeterli hasta sayısına ulaşamayan merkezler ya da formları yürütücü tarafından çalışma dışı bırakılabilir. Dolayısı ile yükümlülüklerini yerine getiremeyenler çalışma dışı kalır ve bu durum hem Dernek Yönetim Kurulu’na hem de çalışmanın etik onayının alındığı etik kurula bildirilir.
4.6. Yürütücüler sorumlu oldukları projelerinin veri analizini yapar ya da yapılması için Dernek Yönetim Kurulu tarafından atanan 3. Parti kurum/kişi ile çalışmalarını yapar, taslak yayını hazırlar, Bilimsel Danışma Kurulu’nun onayına veya düzeltmesine sunar. Onay sonrası Bilimsel Danışma Kurulu’nun onayladığı bir yayına değerlendirilmek ve yayınlanmak üzere gönderir.
4.7. Projeler, Bilimsel Danışma Kurulu tarafından belirlenen takvim ve süreçler doğrultusunda sürdürülecektir.
4.8. Yazarlık hakkı ve isim sıralaması uluslararası geçerli yazarlık kuralları çerçevesinde Bilimsel Danışma Kurulu tarafından belirlenir.
4.9. Yazarlık hakkı kuralları şu şekildedir: Projenin/çalışmanın fikir sahibi de olan Yürütücü ilk isim olma hakkına sahip olup aynı zamanda sorumlu yazardır. Yürütücü dilerse araştırmanın fikir olarak tasarlanmasına, yürütülmesine, verilerin analizine ve kaleme alınmasına katkıları ölçüsünü göz önüne alarak bir yazım ekibi oluşturur. Bilimsel Danışma Kurulu Başkanları bu kayıt sisteminin oluşturulması ve devamının sağlanmasından sorumlu ve aynı zamanda danışman ve denetleyici pozisyonundadır ve yürütücü ve yazım ekibi sonrası yazar sıralamasında yer alırlar. Yürütücü araştırmaya katkıda bulunmuş merkez araştırıcılarının katkıları ölçüsünde yazar olarak makale içerisinde yer almasını sağlamakla yükümlüdür. Yürütücü yazım ekibinin dışında, yazarları soyisim sıralamasıyla yazmayı teklif edebileceği gibi, daha fazla katkıda bulunmuş merkezlerin araştırıcılarını sıra olarak daha öncelikli yazar olarak yazmayı düşünebilir. Birden fazla araştırıcının olduğu bir merkezde PA kendi merkezi adına sıralamayı belirleyerek yürütücüye sunar. Çalışmaya katkı yaptığı ve uluslararası kurallar dahilinde yazarlık hakkı kazandığı düşünülen kişiler Bilimsel Danışma Kurulu tarafından onaylanarak yazar isimleri arasına alınabilir. Hazırlanmış "bilimsel yayın" Bilimsel Danışma Kurulu’nun onayından sonra tüm yazarların da onayı alınarak değerlendirilmek ve yayınlamak üzere gönderilir. Yayına sunulan derginin/kongrenin yazar sayısı kısıtlaması durumunda doğacak olan duruma göre yazım ekibinin ismi ardından Türk Hematoloji Network Grup ismiyle yayına sunulması düşünülebilir. Uygun durumlarda “çalışmaya katkıda bulunanlar (contributors)" seçeneği kullanılması mutlaka düşünülmelidir. Yazarlık hakkı ve sıralaması, yayının değerlendirilmesi, basımı konularında oluşacak ihtilaflarda Bilimsel Danışma Kurulu’nun görüşü doğrultusunda Dernek Yönetim Kurulu son kararıverir. Yayının ve yayına kabul edilen derginin/yayınevinin durumuna göre destek belirtilmesi, telif haklarının devri, Open Access seçeneklerinin değerlendirilmesi ve yayın ücreti gibi durumlarda Dernek Yönetim Kurulu son karar mercidir.
4.10. Araştırmacılar, Kayıt Sisteminde toplanan verilerden yeni araştırma konuları belirleyerek, öneri olarak Bilimsel Danışma Kurulu’na sunabilir. Öneri Bilimsel Araştırma Kurulu tarafından uygun bulunursa öneri sahibi ilgili yayını yürütücü konumunda hazırlayabilir. Öngörülmeyen durumlarda ise yeni etik kurul başvurusu yapılır. Yönergede geçerli tüm kurallar bu ikincil araştırma projeleri için de geçerlidir.
4.11. Kayıt sistemine dahil olan araştırmacılardan bir kaçı bir araya gelerek, kayıt sisteminde yer alan verileri kullanarak Bilimsel Danışma Kurulu’nun onayı olmaksızın yeni bir çalışma ya da yayın yapamaz. Kayıt Sistemine girilmiş veriler kullanarak yapılacak yeni çalışmaların tamamı Bilimsel Danışma Kurulu tarafından onaylanmak zorundadır.
4.12. Çok merkezli araştırmalarda görev alacak primer araştırmacılar ve yardımcı araştırmacılar bu ilkeleri kabul ettiklerine dair bir belgeyi (çalışma sözleşmesi) çalışma başlangıcında imzalarlar.
Madde 5. Araştırmacılar ve Sözleşmeli Araştırmacı Kuruluş, çalışma sözleşmesi, sözleşme görüşmelerine ilişkin kayıtlar da dahil olmak üzere, Kayıt Sistemi’ne dahil edilen hastalara ait bilgilerin gizliliği ve verilerin korunmasından sorumludur. Araştırıcılar, hasta onamlarının alınması konusunda hukuken sorumludurlar.
Madde 6.Bu Yönerge kapsamında çalışma yürütecek kişiler, yönerge kurallarına, hekimlik mesleğinin uygulanmasına ilişkin üst hukuk normlara, Tıbbi Deontoloji Tüzüğü hükümlerine, Hekimlik Meslek Etiği İlkeleri ve TTB tarafından hazırlanan Hekim-Endüstri İlişkileri Kılavuzu hükümlerine ve yayın etiği ilkelerine uygun davranmayı kabul ve taahhüt ederler. Primer Araştırmacıların ve Yardımcı Araştırmacıların bunlara aykırı davranışlarından Dernek ve Bilimsel Danışma Kurulu sorumlu değildir.